CE Belgesi

CE Belgesi ve CE İşareti Nedir?

CE Belgesi, CE İşareti almaya dair şartları karşılayan ürünlere verilen belge/sertifikadır. CE işareti almaya yönelik şartlar ise; Avrupa Birliği (AB) sınırları içerisinde bir ürünün serbest dolaşabilmesi için insan sağlığının ve çevrenin korunması kapsamındaki gerekliliklere uygunluğunu gösteren işaret olarak açıklanabilir. Bu işaretin, Fransızca “Conformité Européenne” kelimelerinin bir kısaltması olduğunu ve anlamının “Avrupa Uyumu” olduğunu belirtenler bulunmaktadır. Ancak CE işareti ile ilgili mevzuatta, işaretin anlamının bu şekilde olduğunun belirtilmediği de söylenmektedir. Bu işaretin ürünlere koyulmasına yönelik direktif; AB tarafından 1985 yılında benimsenen Yeni Yaklaşım Politikası kapsamında hazırlanan Yeni Yaklaşım Direktifleri´ne dayanmaktadır.

CE İşareti, üreticinin bazı gereklilikler ile ilgili garanti beyanı ve bir anlamda da söz konusu ürünün AB´de rahat dolaşabilmesi için pasaportu olarak ifade edilebilir. Bu işaret bir kalite belgesi değildir ve kalite belgeleri ile karıştırılmamalıdır. CE işareti üzerinde bulunduğu ürünün; insan sağlığı ve güvenliğine uygun olması ve çevreye zarar vermemesi kapsamında bazı şartları sağladığının göstergesidir. CE işareti; tüketicilerin, ürün seçiminde daha sağlıklı ürünleri seçmeleri açısından tüketicilere yardımcı olur.

CE İşareti ile işaretleme sisteminde, ürünlerin özelliklerinin ve taşıdıkları risk oranlarının dikkate alındığı modüler anlayış uygulanmaktadır. A´dan H´ye kadar çeşitli risk gruplarını kapsayan modüller, tehlike derecesine ürünü göre sınıflandırmaktadır. Düşük riskli ürünlerde uygunluk değerlendirmesi için gerekli test ve belgelendirme üretici tarafından yapılabilir. Yüksek riskli ürünlerde ise test ve belgelendirmenin, AB tarafından onaylanmış test ve belgelendirme kuruluşu tarafından yapılması gerekmektedir. Eğer mevzuata uygunluk sağlanırsa bir test kuruluşunda test, belgelendirme kuruluşunda da bu testlere dayanılarak belgelendirme yapılabilir. Yani test laboratuvarı olmayan belgelendirme kuruluşları bu yöntemi mevzuata uygunluk sağlarlarsa kullanabilirler.

Ürün kullanımında oluşabilecek bir kaza durumunda, AB ülkelerinden biri tarafından ürünün CE işareti için gerekli şartlara uymadığı belirtilirse; üreticinin CE işaretini bulundurmanın getirdiği gereklilikler kapsamında gerekli tedbirleri aldığını ve meydana gelen bu kazanın yanlış kullanım sebebiyle olduğunu kanıtlaması gerekir. Bu nedenle üretici, ürünle ilgili bazı sorumlulukların kendisinde olduğunu unutmamalıdır. Ayrıca ürünle ilgili tüm bilgilerin bulunduğu Teknik Dosya´yı eksiksiz hazırlamalı ve ürünün üretildiği tarihten itibaren on yıl süreyle saklamalıdır.

CE Belgesi ve CE İşareti Elde Etme

Üretici, ürününe CE İşareti’ni iliştirebilmek için ürününün riskli olması veya olmamasına göre 2 şekilde davranabilir. Bu konuyu şöyle açıklayabiliriz;

• Eğer ürün riskli ürün kategorisinde değilse, üretici ürününün temel gerekliliklere uygunluğunu kendisi beyan edebilir. Burada önemli olan üreticinin aldığı sorumluluğun farkında olmasıdır. Eğer bir ürün, CE işareti ile ilgili gereklilikleri sağlamadığı hâlde bu işareti taşırsa ve bu durum tespit edilirse, söz konusu ürünü üreten firma hakkında ilgili makamlara şikâyette bulunulabilir.
  
  
• Eğer üreticinin ürünü riskli ise; ürünün CE işareti ile ilgili temel gerekliliklere uygunluğu yetkili bir kuruluş tarafından incelenmelidir. Ürünün, risk derecesine bağlı olarak ilgili bakanlık tarafından yetkilendirilmiş ve AB tarafından da resmi olarak tanınan bir onaylanmış kuruluş (notified body) gerekli testleri yapabilir ve testlerin başarılı sonuçlanması durumunda CE işaretinin ürüne iliştirilmesi için onay verebilir.
  
  

CE Mark (CE İşareti) Danışmanları

CE İşareti, İngilizcede CE Mark ya da CE Marking olarak ifade edilmektedir. AB içerisinde birçok yerde İngilizce olarak “CE Marking” ifadesi görülebileceği gibi ülkemizde de bu ifade görülebilir. Sonuç olarak; “CE Marking” denilince CE İşareti ya da CE İşaretleme kastedilmektedir. Ülkemizde CE İşareti ile işaretleme kapsamında belgelendirme ve test faaliyetlerini yürüten belgelendirme ve test firmaları bulunmaktadır. Bu firmalara ek olarak CE işareti ya da CE belgesi ile ilgili danışmanlık hizmeti sunan firmalar da bulunmaktadır.

CE işareti ile ilgili yönetmeliğin amacı; piyasada bulundurulan kişisel koruyucu donanımların tasarımı ve üretiminde, kullanıcıların sağlık ve güvenliğinin korunması ile kişisel koruyucu donanımların serbest dolaşımına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

CE İşareti üzerine iliştirildiği ürünün insan, hayvan ve çevre açısından sağlıklı ve güvenli olduğunu gösteren Avrupa Birliği´nin Yeni Yaklaşım Direktiflerine uygunluk işaretidir.  Şu an sayısı 25´i bulan Yeni Yaklaşım Direktiflerinden biri veya bir kaçı kapsamına giren bir ürünün CE İşareti taşımadan AB pazarına girebilmesi mümkün değildir. Yeni Yaklaşım Direktiflerine uygunluğu kanıtlamada imalatçıların direktiflerle ilgili harmonize standartlara uygun üretim yapmalarının büyük önemi bulunmaktadır. Standartlara uymak zorunlu olmamakla birlikte, standartlara uygun üretim yapılması halinde, direktiflere de uygun üretim yapıldığının varsayılması üreticinin standartlara uymasını teşvik etmektedir.

 CE işareti; bir kalite simgesi olmayıp üzerine iliştirildiği ürünün ilgili yönetmeliğin tüm gereklerini karşıladığı anlamına gelen ve Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında malların serbest dolaşımını sağlamak amacıyla ortaya çıkan bir işarettir.

“CE” uygunluk işareti aşağıdaki şekle sahip olan ” CE ” baş harflerinden oluşur:

Eğer “CE” uygunluk işareti küçültülür veya büyültülür ise, yukarıdaki çizimde verilen oranlara sadık kalınmalıdır.

Konu ile ilgili örnek vermek gerekirse; TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ Onaylanmış Kuruluş Numarası: 1783´dir.

“CE” uygunluk işaretini müteakip, işlemleri yapan onaylanmış kuruluşun kimlik numarası yer almalıdır. Örneğin TSE için; “CE 1783” şeklindedir.

CE işareti taşıması gereken ürünler aşağıda verilmiştir.

–       Daha önce birçok veride tablo ya da grafiğe dökülmüş halde verile CE işareti gerektiren ve direktifler arasında bulunan,

–       Üye ülkelerde veya üçüncü ülkelerde üretilmiş tüm yeni ürünlerin,

–       Üçüncü ülkelerden ithal edilen kullanılmış veya ikinci el ürünlerin,

–       Direktiflerin hükümlerine yeni ürünmüş gibi tabi olan, önemli ölçüde değişikliğe uğratılmış ürünlerin,

CE işareti taşıması gerekmektedir.

CE İşareti Ekleme İşlemleri

–  Ürün ile ilgili direktif / direktifleri belirlenir.

–  Varsa uyumlaştırılmış standartlar tespit edilir.

–  Modül veya modüller kombinasyonu seçilir.

–  Onaylanmış kuruluş gerekip gerekmediğini belirlenir.

–  Uygunluk değerlendirmesine müteakiben, uygunluk beyanı ve gerekiyorsa diğer dokümanlar hazırlanır.

–  Teknik dosya düzenlenir ve muhafaza edilir.

–  Ürünün üzerine ve / veya ambalajına ve beraberindeki belgeye ´´ CE ´´ işareti iliştirilir ve piyasaya arz edilir.

CE işaretinin usule uygun olmayan kullanımı durumunda gerçekleşebilecek durumlar aşağıda açıklanmaktadır:

Yönetmeliklere uygun olmayan durumun tespit edilmesi halinde, ürünün imalatçısı veya Türkiye´de yerleşik yetkili temsilcisi, ürünün CE uygunluk işaretiyle ilgili hükümlere uygun olmasını sağlamakla ve yapılan bu ihlali  sona erdirmekle yükümlüdür. Uygunsuzluğun devam etmesi halinde, Bakanlık kanunlarla kendisine verilen yetkiler çerçevesinde, söz konusu ürünün piyasaya arzının kısıtlanmasına veya yasaklanmasına veya piyasadan çekilmesine ve ürünün kullanımının yasaklanmasına ilişkin tüm önlemleri alır.

CE Yaklaşımı ve Sistemi

“Yeni Yaklaşım” için direktifler çok fazla teknik detay içermemekte, üretilen malların, mal gruplarına göre uyması gereken genel kuralları belirlenmektedir. Ayrıca, “Temel Gerekler” ile ilgili olarak uygun malların serbest dolaşım içinde olması sağlanmaktadır. Direktifler ürünlere göre değil, ürünlerin kullanım amaçlarına göre hazırlanmıştır. Böylece benzer işlevleri gören ürünler, gruplar halinde toplanmış ve tek bir direktif ile birden fazla ürün için “asgari güvenlik” koşulları sağlanmıştır.

1990 yılından bu yana CE işaretlemesi sisteminde “modüler” bir anlayış uygulanmaktadır. Modüler anlayışın temel amacı, uygunluk değerlendirme yöntemlerini, ürünlerin özelliklerini ve taşıdıkları risk oranlarını dikkate alarak belirlemektir. Yapı Malzemeleri Yönetmeliğinde, Modüler Yaklaşımın yerine, Performansın Değişmezliğinin Değerlendirilmesi ve Doğrulanması Sistemi şeklinde isimlendirilen bir yaklaşım söz konusudur.