Doğal Ürün Belgesi
Doğal Ürün Belgesi Nedir?
Günümüzde tarım ve tarım ürünlerinden gıda üretimi çeşitli yollarla yapılmaktadır. Bu yollardan bir kısmı doğal iken diğer kısmı ise doğal olmayan yollardır. Yani üretim esnasında doğada bulunmayan, sonradan insanoğlu tarafından üretilen kimyasal maddeler kullanılabilmektedir.
İşte gıdaların ne kadar doğal yolla üretildiğini ve tüm üretim sürecinin kontrole açık olduğunu belirten belge veya sertifikaya Doğal Ürün Belgesi veya Organik Ürün Belgesi denir. Bu sertifika sayesinde üretim esnasında eklenen kimyasal maddelerin ne olduğu, bu maddelerin ve ortaya çıkan ürünün ne kadar doğal olduğu hakkında bilgi edinilebilmektedir.
Doğal Ürün Belgesi Düzenleme İhtiyacı Neden Doğmuştur?
Tarım ürünlerinin veya tarım ile elde edilen gıdaların doğallığı hakkında bilgi edinmek günümüzdeki tüketicilerin talep ettiği önemli konulardan biridir.
Tarımda verimi arttırmak, ürünleri böcek veya haşerelerin etkisinden korumak ve ürünlerin ömrünü uzatmak için çeşitli kimyasallar kullanılmaktadır. Her ne kadar, kimyasal madde kullanımı ilk bakışta yararlı ve mantıklı görülse de, yapılan incelemeler sonucunda kimyasal maddelerin hem insanlar hem de doğa üzerinde olumsuz etki oluşturduğu keşfedilmiştir.
Bu olumsuz etkiler keşfedildikten sonra yetkili kuruluşlar (Tarım ve Orman Bakanlığı vb.) tarafından üreticilerin faaliyetleri denetlenmeye başlamıştır. Üreticilerin faaliyetleri bazı devlet kurumları tarafından denetlense de yapılan hatalar ve giderilemeyen eksiklikler veya aksak hususlar dolayısıyla özel denetleme firmaları da ortaya çıkmıştır.
Bu firmalar, üreticilerden gelen talep ile devlet kuruluşları tarafından yapılan denetlemelere ek olarak denetlemeler yapmakta ve üreticilere ürünlerinin doğallığını gösteren belgeler vermektedir. Bu belgeler sayesinde üreticinin; hem güvenirliliği hem itibarı artmakta, hem de tüketicinin ürünlerin doğallığı hakkında bilgi sahibi olması sağlanmaktadır.
Sonuç olarak, devlet kurumları tarafından tarım alanında yapılan denetlemeleri yeterli görmeyen tüketicilerin talepleri ve gıda tüketimi esnasındaki endişelerinin giderilmesi için Doğal Ürün Belgesi ile belgeleme faaliyeti ve bu faaliyeti yapan firmalar ortaya çıkmıştır.
Doğal Ürün Belgesi Hangi Seviyelerde Verilmektedir?
Ürünlerin %100 doğal olabilmesi hem emek hem de para gerektirir. Yani ucuz ve kolay bir şey değildir. Bu nedenle tek bütçeye değil de birçok bütçeye uygun olabilmesi için ürünlerin doğallığı sınıflandırılmıştır. Doğal Ürün Belgesi 3 seviyede düzenlenmektedir. Bunlar;
• Yüzde 100 Organik: Tamamen organik olan ya da sadece organik maddelerden üretilen gıdalar,
• Organik: Bileşenlerinin en az yüzde 95’i organik olan gıdalar,
• Organik Bileşenler İle Üretilmiş: Bileşenlerinin en az yüzde 70’i organik olan gıdalardır.
Doğal Ürün Belgesi Nasıl Alınır?
Organik Ürün Belgesi ya da diğer adıyla Doğal Ürün Belgesi alabilmek için üreticinin sağlaması gereken uluslararası standartlarda koşullar bulunmaktadır. Bu koşullar sadece ürünün elde edildiği veya toplandığı son aşama değil tüm önemli aşamaları (ekim, gübreleme, ilaçlama, aşılama, toplama, ambalajlama vb.) kapsar.
İlgili bakanlık tarafından yetkilendirilen özel kuruluşlar üreticiyi denetler ve bu denetlemelere göre belge verirler. Ancak bu kuruluşlar her üreticiyi denetlemez sadece denetlenme talebi isteyen üreticileri denetler. Tüm üreticilerin denetlenmemesi bir sistemin bir dezavantajı olarak görülse de tüketicilerin bilinçlendirilmesi ile bu sorunun üstesinden gelinebilmektedir.
Bilinçlendirilen tüketici, Doğal Ürün Belgesi olan ürünlere yönelecek, bunun sonucunda da müşteri kazanmak isteyen tüm üreticiler Doğal Ürün Belgesi almaya çalışacaktır. Bu kapsamda üreticiler öncelikle, Doğal Ürün Belgesi almak için yapılması gerekenleri öğrenmeli, daha sonra tüm üretim sürecini gözden geçirmelidir. Yapılması gerekenleri tamamlayan üreticiler Doğal Ürün Belgesi alarak ürettikleri gıdanın ne kadar doğal olduğuna dair bilgiyi tüketiciye sunabilirler.
Sonuç olarak, Doğal Ürün Belgesi Verme Faaliyeti sayesinde;
• Bilinçli tüketiciler istedikleri doğal ürünleri daha kolay bulabilirler,
• Üreticilerin faaliyetleri denetlenmiş ve zararlı kimyasalların kullanılması kısıtlanmış olur,
• İnsan ve doğa sağlığının korunması için adım atılmış olur,
• Üreticiler daha doğal yollardan üretim yapmaya teşvik edilmiş olur,
• Doğal yollarla üretim için Ar-Ge faaliyetleri teşvik edilmiş olur.