Ekoteks Belgesi, tekstil ürünleri için verilmekte ve ürün içerisinde insan sağlığı için tehlikeli herhangi bir madde bulunmadığını göstermektedir. Uluslararası düzeyde geçerli bir belge olan Ekoteks, OEKO-TEX kuruluşunun tekstil ürünleri için geliştirdiği standartları referans almaktadır. Ekoteks Belgesi, tekstil ürünlerindeki iplik, düğme vb gibi bileşenlerin zararsız olduğunu ve herhangi zararlı bir kimyasal madde içermediğini beyan etmektedir.
Ekoteks Nedir?
Ekoteks, OEKO-TEX kuruluşunun Türkçeleştirilmiş adıdır. OEKO-TEX ise 1992 yılında, tekstil zincirindeki şirketlerin zararsız, çevre dostu ve sosyal performansı yüksek ürünler üretmesini ve tüketicilerin bu ürünleri talep etmesini sağlamak amacıyla kurulan bağımsız bir kuruluştur. OEKO-TEX’in tekstil ürünleri ile ilgili geliştirdiği standartlar ve yaptığı araştırmalar sürdürülebilirliğe çok önemli katkılar sunmaktadır.
OEKO-TEX’in tam adı Tekstil Ekolojisi Alanında Uluslararası Araştırma ve Test Birliği’dir. Kuruluş, Avrupa ve Japonya´da 18 bağımsız araştırma ve test enstitüsünden oluşmaktadır. Ortak enstitüler ve iletişim ofisleri ile 60’tan fazla ülkede faaliyet göstermektedir.
Ekoteks Belgesi Nedir?
Ekoteks Belgesi, OEKO-TEX’in şu standartları / sertifikasyon programları çerçevesinde verilmektedir:
Ø Ekoteks “Standard 100” – Hiçbir bileşeni zararlı madde içermeyen ve bu özelliği testlerle doğrulanmış ürünler içindir. En bilinen Ekoteks standardıdır.
Ø Ekoteks “Made in Green” – Üretiminde çevresel ve sosyal sürdürülebilirlik kriterleri karşılanan ürünler için geliştirilmiş standarttır.
Ø Ekoteks “Leather Standard” – Deriden üretilen tekstil ürünleri içindir.
Ø Ekoteks “STeP” – Tekstil ve deri ürünlerini sürdürülebilir üretim koşullarında üreten işletmeleri kapsamaktadır.
Ø Ekoteks “Detox to Zero” – Greenpeace Detox programı ile beraber geliştirilmiştir. Standart, tekstil ve deri üretimi yapan şirketlerin kimyasal yönetiminin ve atık su kalitesinin optimize edilmesini sağlamaktadır.
Ø Ekoteks “Eco Passport” – tekstil ve deri endüstrisinde kullanılan kimyasallar, renklendiriciler ve yardımcı maddeler için bağımsız bir sertifikasyon sistemidir.
Piyasada Ekoteks Belgesi denilince çoğu zaman Ekoteks Standard 100 kastedilmektedir. Bu standart çerçevesinde belge verilen ürünleri dört farklı gruba ayırmak mümkündür:
- Bebek ürünleri; en katı sertifikasyon gereklilikleri uygulanmaktadır.
- Cilde temas eden ürünler; bluzlar, gömlekler, iç çamaşırları vs.
- Cilde temas etmeyen tekstil ürünleri; ceket, yelek, kemer vs gibi.
- Dekorasyon malzemeleri; masa örtüleri, perdeler, döşemelik kumaşlar gibi
Ekoteks Belgesi Nasıl Alınır?
Ekoteks Belgesi, Hohenstein Enstitüsü tarafından verilmektedir. Hohenstein, 70 yıldan uzun süredir her türlü tekstil ürünleri için test, sertifikasyon ve araştırmalar yapan bir kuruluştur. Ekoteks Belgesi almak isteyen bir tekstil üreticisi gerekli sertifikasyon şartlarını sağladığı takdirde Hohenstein Enstitüsü’ne başvuru yaparak belgelendirme sürecini başlatabilir.
Ekoteks Belgesi’ni alma sürecini şu adımlarla özetleyebiliriz:
Ø Belge başvurusunun yapılması
Ø Ürün testleri için numunelerin hazırlanması
Ø OEKO-TEX ve Hohenstein Enstitüsü tarafından tanınan akredite test kuruluşlarında gerekli testlerin yapılması
Ø Test raporunun hazırlanması
Ø Test sonuçları Ekoteks Belgesi şartlarını sağlıyorsa uygunluk beyanının oluşturulması
Ø Testler başta olmak üzere diğer tüm ürün gereklilikleri sağlandıktan sonra Ekoteks Belgesi’nin verilmesi
Sertifikasyon adımlarından da anlaşılacağı üzere Ekoteks Belgesi’nin en önemli şartı testlerdir. Bu testlerde ürün içerisindeki maddeler detaylı bir şekilde analiz edilmekte ve çevre ve insan sağlığı için herhangi bir zararı olmadığı doğrulanmaktadır.
Ekoteks Belgesi 1 yıl boyunca geçerli olmaktadır. Belge sahibi şirket, sertifikasyon süresinin bitimine 3 ay kala bu süreyi uzatmak için başvuruda bulunabilmektedir. Böylelikle, ürün sağlığının ve güvenliğinin sürekli hale getirilmesi sağlanmaktadır.
Ekoteks Belgesinin Faydaları
Ekoteks Belgesi’nin en önemli özelliği tüm dünyada geçerli olmasıdır. Bu bağlamda, Ekoteks Belgesi alan bir şirket, ürünlerini dış pazarlara çok rahat bir şekilde sunabilir. Bağımsız bir sertifikasyon programı olması ve çok çeşitli tekstil ürünleri için düzenlenebiliyor olması Ekoteks’i bu alanda rakipsiz kılmaktadır.
Günümüzde birçok tekstil markası tedarikçilerinden Ekoteks belgeli hammadde, ürün veya yarı mamül talep etmektedir. Bunun yanında birçok kamu ve özel sektör ihalesinde Ekoteks Belgesi bir ön koşul olarak sunulabilmektedir. Ayrıca, bilinçli tüketiciler artık çoğunlukla sertifikalı tekstil ürünlerini tercih etmektedir. Bu bağlamda Ekoteks Belgesi alan üreticiler tüm bu konularda avantajlı hale gelerek rakiplerinin önüne geçebilmektedir. Ekoteks Belgesi, şirketlerin kurumsal itibarlarını yükseltmelerine ve marka imajını iyileştirmelerine de yardımcı olmaktadır.
Ekoteks Belgesi Danışmanlık
Ekoteks Belgesi almak isteyen tekstil üreticilerinin sertifikasyon sürecini bir danışmanlık firması ile beraber yürütmesinde fayda vardır. Çünkü ürünlerin hangi testlerden geçmesi gerektiği, test numunelerin hazırlanması, belge başvurusunun hangi dokümanlar ile yapılacağı, belgenin devamlılığının sağlanması gibi birçok konuda danışmanlık firmaları şirketlere yol göstermektedir. Ekoteks Belgesi için danışmanlık hizmeti alan şirketler, bu sayede zaman ve para kayıplarını en aza indirebilmektedir. Ekoteks ve belgelendirme süreci ile ilgili alınacak eğitimler de sertifikasyonun hızlı ve kolay bir şekilde tamamlanmasını sağlamaktadır.
Ekoteks kapsamında şirketlerin kendi bünyesinde bir kalite güvence sistemi kurması gerekmektedir. Danışmanlık firmaları şirketlere Hohenstein Enstitüsü tarafından tanınan bir kalite güvence sistemi kurulması konusunda da yardımcı olmaktadır.