Koruyucu gözlükler, birçok alanda kullanılan ve çalışanların göz sağlığı ve güvenliği için gerekli olan kişisel koruyucu ekipmanlardır. Çalışma ortamlarına göre farklı tehlikeler ve riskler mevcut olduğundan çalışanların bu gözlükleri mutlaka takması gerekmektedir. Koruyucu gözlükler darbelere karşı; şiddetli ışık, yüksek sıcaklık, likit veya katı partikül, radyasyon ve diğer etkilere karşı gözleri korumaktadır. Bu gözlüklerin işlevini yerine getirmesi için de çeşitli kriterleri sağlaması gerekmektedir.
Diğer birçok kişisel koruyucu ekipman gibi koruyucu gözlükler de 2016/425/EU Personal Protective Equipment (Kişisel Koruyucu Donanımlar) direktifi altında değerlendirilmektedir. Bu nedenle, koruyucu gözlük CE belgesi almak isteyen üreticilerin bu direktifi takip etmesi ve bu konuyla ilgili yayınlanmış standartları referans alması gerekmektedir.
2016/425/EU direktifi, ülkemizde de Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yayınlanan bir yönetmelik ile uyumlaştırılmıştır. Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği, 1 Mayıs 2019 tarihinde 30761 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu bağlamda, baş, yüz ve gözler için kullanılan bütün koruyucu ekipmanların tasarımı ve üretimi ile ilgili belirli usul ve esaslar belirlenmiştir.
Koruyucu Gözlük CE Belgesi Kapsamı
Gözleri çeşitli etkilerden koruyan ekipmanlar için geçerli olan standart EN 166’dır. Bu standart koruyucu gözlük CE belgesi için gerekli olan 2016/425/EU yönetmeliği kapsamında oluşturulan bir standarttır. Koruyucu gözlük CE belgesi almak için tasarım ve malzeme bilgilerinin yer aldığı bu standartta üç farklı kategori bulunmaktadır:
1. Kategori: Basit tasarımlı ve minimum güvenlik seviyesi bulunan koruyucu gözlüklerdir.
2. Kategori: 1. ve 3. kategorilerin dışında yer alan koruyucu gözlük modelleri bu sınıfa girmektedir.
3. Kategori: Ölümcül tehlikelere veya göz sağlığına ciddi ve geri dönüşü olmayan bir şekilde zarar verebilecek tehlikelere karşı koruma sağlayan ve kompleks bir tasarımı bulunan koruyucu gözlüklerdir.
Koruyucu gözlük CE belgesi , 2. kategoride bulunan ürünleri kapsamaktadır. Bu bağlamda, yönetmelikte bu kategoriye giren ürünler için belirtilen sürecin takip edimesi gerekmektedir.
Koruyucu Gözlük CE Belgesi Nasıl Alınır?
Koruyucu gözlükler için CE belgelendirme sürecinde 2016/425/EU yönetmeliğinde ve EN 166 standardında yer alan koşulların uygulanması gerekmektedir. Bunun yanı sıra, CE belgesinin hangi modül kapsamında verileceği ve uygunluk değerlendirmesinin nasıl yapılacağı da bu süreçteki en önemli konulardan biridir. Koruyucu gözlük üretimin belirli kriterleri sağlayacak şekilde yapılması, üretimden sonra bazı testlerin uygulanması da Koruyucu gözlük CE belgesi için diğer önemli tasarım parametreleri arasındadır.
Diğer tüm CE belgeli ürünlerde olduğu gibi koruyucu gözlükler için de bir teknik dosyanın hazırlanması ve en az 10 yıl süre ile saklanması gerekmektedir. Bu dosyada, koruyucu gözlüğün tasarım bilgileri, kullanım kılavuzu, test raporları, takip edilen standartlar vs gibi birçok bilgi yer almaktadır.
Vita Sertifikasyon, koruyucu gözlük üreticilerine CE belgelendirme sürecinde her konuda destek sunmaktadır. Belgelendirme öncesi hazırlık, yapılacak olan testlerin belirlenmesi ve akredite laboratuvarlarda yaptırılması, teknik dosyanın hazırlanması ve diğer tüm adımlarda Vita Sertifikasyon’dan destek alabilirsiniz. Ayrıca, hazırlanması gereken belgeler, risk analizleri, CE belgelendirmeyla ilgili giriş ve ileri düzey eğitimler gibi konularda da Vita Sertifikasyon size yardımcı olmaktadır. Koruyucu gözlük CE belgesi sürecinin hızlı ve doğru bir şekilde ilerlemesini istiyorsanız, Vita Sertifikasyon ile hemen iletişime geçebilirsiniz.
Koruyucu Gözlük CE Belgesi Neden Gereklidir?
Bilindiği üzere CE belgesi, bir kalite standardı olmayıp söz konusu ürünün insan, hayvan ve çevreye karşı herhangi bir zararının bulunmadığını gösteren bir belgedir. CE belgesine sahip olan bir ürün, Avrupa Birliği sınırları içerisinde serbest bir şekilde dolaşabilmektedir. Ayrıca, kullanıcılar tarafından da emniyetli ve güvenli ürünlerin daha rahat bir şekilde tespit edilmesini kolaylaştırmaktadır. CE belgesi, bir ürünün satışında birincil derecede önemli olan bir belgedir ve ürünün ticaretinde alıcılar tarafından ilk sorulan sorulardan biridir. Bu nedenle, bir kişisel koruyucu donanım olan bu gözlüklerin koruyucu gözlük CE belgesi olmadan AB ülkelerine satışının gerçekleştirilmesi imkansızdır.
Türkiye bir AB ülkesi olmasa bile, AB ülkelerine birçok farklı alanda ürün ticareti yapmaktadır. Bunlar arasında koruyucu gözlükler de bulunmaktadır. Bu nedenle, ülkemizde koruyucu gözlük üretimi yapan firmaların CE belgesi alması gerekmektedir. Bu konuda da en doğru adres yine Vita Sertifikasyon olacaktır. Koruyucu gözlük CE belgesi almanın süresi ortalama 6 – 8 hafta sürmektedir. Ürettiğiniz ürünleri bir an önce piyasaya sürmek ve satış geliri elde etmek istiyorsanız, Vita Sertifikasyon ile iletişime geçerecek belgelendirme sürecini başlatabilirsiniz.
Gözlükle ilgili Standartlar | Uluslararası / Avrupa Standartları | Avustralya / Yeni Zelanda | ABD Ulusal Standartları | Çin, Kanada, diğer standartlar |
Gözlük çerçeveleri | ISO 12870 EN ISO 12870 | AS / NZS ISO 12870 | ANSI Z80.5 | GB / T 14214 |
Gözlük camları | ISO 14889 EN ISO14889 ISO 21987 EN ISO 21987 | AS / NZS ISO 14889 AS / NZS ISO 21987 | ANSI Z80.1 | GB / T 13511 (takılı) GB 10810.1 GB 10810.2 GB 10810.3 |
Okuma gözlüğü | ISO 16034 EN 14139 | AS / NZS ISO 16034 | ANSI Z80.31 | GB 10810.1 GB / T 13511 |
Güneş gözlüğü | EN 1836 ISO 12312.1 | AS / NZS 1067 | ANSI Z80.3 | QB / T 2457 Çin CNS 15097 Tayvan |
Kayak gözlükleri | EN 174 (EN1836-1997) | – | ASTM F659 | – |
Göz koruyucuları | EN 166 + EN 172 EN1731 (EN167, EN168) | AS / NZS 1337.1 AS / NZS 1337.6 (RX kullanımı) | ANSI / ISEA Z87.1 | GB / T 14866 CSA Z94.5 JIS T 8141/8147 |
Spor gözlükleri kullanın | Yüzücü Gözlüğü BS5883 Kar Araci EN 13178 EN1938 Motosiklet | – | ASTM F803 ASTM F3077 ASTM F2713 ASTM F2812 | JIS 7301: 1992 ve değişiklik: 2009 Yüzme Gözlüğü |
Nikel salınımı ve diğer ilgili kimyasal testler | ISO / TS 24348 EN12472 + EN16128 | – | CPSIA gereksinimleri Toplam Kurşun Toplam Kadmiyum | – |
TS 5560 EN 166 Kişisel Göz Koruması Standardı
TS 5560 EN 166 standardı farklı tiplerdeki kişisel göz koruyucularına ait fonksiyonel gereklilikleri açıklayan Avrupa Birliği standardıdır. Bu standart gözlükler, koruyucu gözlükler ve yüz siperleri için ilgili şu kriterleri belirler;
– Sınıflandırma,
– Tüm göz koruyucularına uygulanabilen genel özellikler,
– Belirli ve isteğe bağlı özellikler,
– Özelliklerin, deneylerin ve uygulama alanının belirlenmesi,
– İşaretleme,
– Kullanıcılar için bilgiler.
TS 5560 EN 166 Kapsamı
TS 5560 EN 166 standardı, endüstriyel alanlarda, laboratuvarlarda, eğitim ve öğretim kurumlarında, “kendin yap” (DIY) faaliyetlerinde görüş yeteneğini azaltan ya da göze zarar verebilen çeşitli tehlikelerden korunmak amacıyla kullanılan her tipte kişisel göz koruması ürünlerini kapsar. Bu göz koruyucularına doktor reçeteli mercekler, kaynakçı filtreleri, mor ötesi filtreler, kızıl ötesi filtreler ya da güneş ışığına karşı koruma sağlayan filtreler takılı olabilir.
Bu standardın kapsamına giren göz koruyucular aşağıdakilerden en az birine karşı koruma sağlamalıdır:
– Belirli şiddetteki darbelere
– Optik ışımalara
– Ergimiş metaller ve sıcak katılara
– Damlacık ve sıçrama şeklinde sıvılara
– Toza
– Gazlara
– Kısa devre elektrik arkına
Radyoaktif ışınım, X ışınları, lazer ışınları ve düşük sıcaklık kaynakları tarafından yayılan düşük sıcaklık kızılötesi (IR) ışınımı tehlikelerine karşı koruma amacıyla tasarlanan göz koruyucuları bu standardın kapsamı dışındadır.
TS 5560 EN 166 Testleri
TS 5560 EN 166 standardı EN 167 ve EN 168 ile yakından ilgilidir. TS 5560 EN 166 için optik testler EN 167 uyarınca, optik olmayan testler EN 168 uyarınca yapılır.
EN 167 optik testlerinde kişisel göz koruyucu ürünün lensi ya da yüz siperi test edilir. Zorunlu olan bu testlerde lensin ya da yüz siperinin şu özellikleri incelenir:
– Yatay ve dikey görüş alanı
– Tutuşma direnci
– Optik geçirgenlik ve ışığı saptırma
– Isıya dayanım
– Fiziksel dayanıklılık ve eskime direnci
– Mor ötesi ışık (UV) direnci
– Korozyon direnci
Bunlardan optik geçirgenlik için belli bir standart yoktur. Her işin doğasına göre farklı nitelikler arandığından testin amacı standart belirlemek değil hangi göz koruyucu ürünün hangi iş alanı ve hangi kullanım amacı için olduğunu tespit etmektir.
EN 168 uyarınca yapılacak optik olmayan testlerde ise şu özellikler incelenir:
– Eskime direnci
– Fiziksel dayanıklılık
– Korozyon ve tutuşma direnci
Bu testlerden fiziksel dayanıklılık testinde arttırılmış sağlamlık testi ve yüksek hızlı parçacıklara karşı koruma testi yapılır.
Yüksek hızlı parçacıklara karşı koruma testinde kütlesi en az 0,86 gram olan ve anma çapı 6 mm olan çelik top üç ayrı hız değerinde kullanılır. Göz koruyucu ürün gruplarından gözlükler, koruyucu gözlükler ve yüz siperleri, bu topun 45 m/saniye hızla çarpmasına dayanıklılık testine girebilir. Testi geçen ürün düşük enerjili darbeye karşı koruma anlamına gelen 166F olarak kodlanır. Koruyucu gözlükler ve yüz siperleri aynı topun 120 m/saniye hızla çarpmasına dayanıklılık testine girebilir. Testi geçen ürün orta enerjili darbeye karşı koruma anlamına gelen 166B olarak kodlanır. Sadece yüz siperleri aynı topun 190 m/saniye hızla çarpmasına dayanıklılık testine girebilir. Testi geçen ürün yüksek enerjili darbeye karşı koruma anlamına gelen 166A ile kodlanır.
Arttırılmış sağlamlık testi gözlükler, koruyucu gözlükler ve yüz siperlerine uygulanabilir. Bu testte kişisel göz koruyucu ekipman kütlesi en az 43 gram olan 22 mm anma çaplı çelik topun 5,1 m/saniye hızla çarpmasına dayanıklı olmalıdır. Testi geçen ürün artırılmış sağlamlık sunan ekipman anlamına gelen 166S ile kodlanır.
TS 5560 EN 166 Belgelendirme ve İşaretleme
Kişisel göz koruma ürününüzün TS 5560 EN 166 belgelendirme işlemini yaptırmak için ekipmanın üretim amacı doğrultusunda beyan vermeniz ve gerekli testler için istenen miktarda ürünle akredite test laboratuvarına başvurmanız gereklidir. Testler ve belgelendirme işlemleriniz için uzman danışmanlık kuruluşuyla çalışmak tüm süreci hızlandıracak, maliyetleri düşürecek ve size zamandan kazandıracaktır.
Bu standart uyarınca işaretlemeler ise her kullanım alanı ve göz koruyucu ekipmanın tasarımına göre göre farklılıklar gösterir. TS 5560 EN 166 test, belgelendirme ve işaretleme ile ilgili tüm sorularınız için Vita Sertifikasyon’a dilediğiniz an ulaşabilir, size özel teklifinizi hemen alabilirsiniz.